Pochodzenie nazw miast i gmin

Witam, ale NIE CIEPLUTKO (z nieba leje się żar!)!
Chętnie spełnię Pani życzenia -ale po niedzieli.
Pozdrawiam chłodniutko i wietrzniutko (oraz deszczowo - może się spełni...).
bkg

Świnoujście
to chyba najprostsze, nawet bez zaglądania do słowników - ale zajrzyjmy:
osada powstała przy ujsciu rzeki Świny (ramię rzeki Odry, cytowane w dokumentach z XII w. - w 1182 r. 'Szvvine' , 1186 r. 'Zwina', też u niemieckiego kronikarza Saxo - 'Zwina', 'Suina';
Było to najdogodniejsze miejsce przejscia przez Świnnę, tędy prowadził w IX-XII w. główny lądowy szlak handlowy ze wschodu na zachód, i wodny - z południa na północ;
o tym ruchu tranzytowym świadczą monety arabskie z VIII i IX w.
w XII w. była tu komora celna;
z 1181 r. pochodzi wiadomość o tutejszym grodzie;
w 1297 r. jest zap;is nazwy miejscowości 'Swine', a zatem identyczne, jak nazwa rzeki 'Swina'
Niemcy dodali do polskiej nazwy rzeki 'Swina' dodatek '-munde' (pisane z "umlau"), tj. '-ujście' ('Swinemunde');
po 1945 r. komisja URM ustaliła nazwę miejscową złożoną 'Świnoujście'

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Stanisław Rospond, Ossolineum Wrocław 1984 r.

Gdynia
etymologia jest nastepująca:
'Gd-ynia' nazwa topograficzna, tj. podstawa prasłowiańska 'gd-' oznacza 'mokry, wilgotny, bagienny i zarośnięty' (ta sama, co w nazwie 'Gdańsk') oraz przyrostek archaiczny '-ynia', w znaczeniu lokalizującym miejsce, gdzie ziemia jest mokra;
(pustynia, jaskinia, świątynia oraz 'Kcynia', 'Lutynia');
Gdynia leży u wylotu pradoliny rz. Redy (pierwotnej 'Rady');
po raz pierwszy pojawia się w dokumentach z 1253 r. ('Gdina');
w i 1570 r. 'Gdigna' (gn=ń);
przejsciowo od XIV-XVI w dołaczono żywotny na Pomorzu przyrostek '-ino', 'Gdynino' (1365);
1534 r. 'Gdinino';
Kaszubi wymawiają 'gdynio'.

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Stanisław Rospond, Ossolineum Wrocław 1984 r.

Kartuzy
W 1381 r. na przesmyku pomiędzy jeziorami Klasztorne i Karczemne założyli swój klasztor KARTUZI (Chartreuse) i nazwali je "Paradisus Beatae Mariae Virginis" - po polsku:
' Kartuzja - Raj Błogosławionej Dziewicy Maryji';
był to zakon założony w 1086 r. we Francji, przez św. Brunona, w dolinie Chartreuse (zlatynizowanej na 'Chartrusia'), koło Grenoble, w Alpach;
Ergo; nazwa pochodzi od miejsca kultu 'Kartuzy' (biernikowe zakończenie '-y')

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Stanisław Rospond, Ossolineum Wrocław 1984 r.

Siedlce
Wieś 'Siedlce' wzmiakowana po raz pierwszy pod postacią 'Szedlecz' 1448 r.;
to oznacza, że pierwotna była forma singularna (pojedyńcza) 'Siedlec', a dopiero potem została przekształcona w formę pluralną (mnogą): 'Siedlce';
identycznie, tj 'Siedlce' nazywa się obecna dzielnica Gdańska;
jest to nazwa kulturowa, oznaczająca 'miejsce zasiedlone, (staropolskie 'siodło', prasłowiańskie 'sedlo');

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r

Giżycko
leży nad jez. Niegocin;
przed najazdem krzyżackim był tu gród obronny Prusów. nie zachowała się jego staropruska nazwa;
późniejsza krzyżacka nazwa 'Lotzen'(pisane z "omlau") , spolszczone następnie na 'Lec' (na mapie Sędziwoja z Czechła z 1464 r. jest 'Lecz'), później na 'Łuczany';
Komisja URM po 1945 r. na cześć Gizewiusza-Giżyckiego , pisarza, dziennikarza i obrońcy polskości Mazur (1810-1848) - przemianowała 'Lec' na 'Giżycko';
jest to więc nazwa pamiątkowa.

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r

Ełk
miasto leży nad jez. Ełckim, przez które przepływa rzeka Ełk (Łęg), dopływ Biebrzy;
Ełk rozwijał się na pograniczu ziem Jadźwingów i Prusów, jako gród handlowy na szlaku bursztynowym z Rzymu nad Bałtyk;
w 1445 r. osiedle przy zamku krzyzackim na wyspie uzyskało prawa miejskie;
w dokumentach ruskich wspomniany jest 'Łk' czyli po polsku ''Łek', po niem. 'Lyck' (w dokumentach krzyzackich - 'Licka', 'Lika', 'Licke';
podstawa prasłowiańska 'lk'-->'łk' ma warianty apofoniczne prasłowiańskie: 'luk-', 'łęk-', 'łęg-', co oznacza 'mokradło';
dzisiejsza postać 'Ełk' powstała z połączenia 'we Łku' --> 'w Ełku' --> 'Ełk';
nastąpiła fałszywa dekompozycja wyrażenia przyimkowego i przez to -wzmocnienie podstawy, zaczynającej się od niewygodnej grupy nagłosowej spółgłoskowej 'łk';
forma 'Ełk' jest poświadczona w przekazie z 1789 r. jako 'Oelck', zaś w 1879 r 'Ełk' oraz 'Łek';
na mapie Sędziwoja z Czechła z XV w jest 'Lykk castrum' czyli 'Łek'.

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r

Gdańsk
najdawniejsze osiedle było niewątpliwie polskie, wymieniane w dok. z 999 r. jako 'Gyddanyzc';
położone było przy ujściu Potoku Siedleckiego do Motławy, na stożku napływowym, naniesionym przez ten Potok;
było to zatem położenie i obronne, i silnie nawodnione, i chyba też pierwotnie zalesione;
w XIII-XIV w. był siedzibą książat pomorskich;
w "Żywocie św. Wojciecha" czytamy pod datą 999 r. "Przybył zaś Wojciech najpierw do miasta Gdańska (Gyddanyzc), leżącego na krańcu najrozleglejszych dzierżaw księcia [tj. Bolesława Chrobrego], przylegajacych do brzegu morza";
zniemczony napis 'Gyddanyzc' należy rekonstruować jako 'Gdaniesk', dopełniacz; 'Gdańska' i dlatego wtórnie w mian. 'Gdańsk';
wśród licznych prób etymologii, słuszna wydaje się jedynie następująca:
sąsiednia Gdynia oraz małopolski Gdów należą do tej samej prasłowiańskiej podstawy 'gd' (litweskie 'gude', chorwackie 'gdinjica') = 'mały las' oraz od obecnie zaginionego prasłowiańskiego wyrazu 'gdanie', oznaczajacego 'zarośnięte, wodne rozlewisko' (zob. także: 'Gdanie', 1504 r, nazwa terenowa 'podmokła łąka na Czeszewie', gdyż rodzime, prasłowiańskie 'gd' oznaczało 'mokry, wilgotny, a jednoczesnie zarośnięty', a w takim miejscu powstała pierwotna osada.

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r

Kędzierzyn-Koźle
A. Kędzierzyn:
leży nad rzeką Kłodnicą, w pobliżu Odry;
najstarsza wzmianka żródłowa z 1283 r. ('Kendrasino = Kędzierzyno' tj. osiedle jakiegoś 'Kędzierzy' czyli nazwa dzierzawcza);
już w 1136 zanotowano nazwę osobową 'Kędzierza' t.j. od osobnika z 'kędziorami' = 'kręcone pasma włosów';

B. Koźle:
miasto Koźle ma wcześniejszy od Kędzierzyna źródłowy rodowód historyczny;
1104 r. 'Kosle' to wzmianka o zniszczeniu grodu podczas wojny polsko-czeskiej (K. zostało potem odbudowane przez Bolesława Krzywoustego);
1223 r. 'Cosli' czyli nazwa topograficzna od wyrazu 'kozieł' (model słowotwórczy z końcówką '-je' jak 'Jastrzębie', 'Turze')czyli od 'miejsca, gdzie było dużo kozłów/kóz';
to prastare miasto miało doskonałe położenie nad Odrą, u ujścia do niej Kłodnicy;
wymieniał je jako gród Gall Anonim;
przez jakiś czas było oddzielne księstwo kozielskie;
obecne miasto "Kędzierzyn-Koźle" powstało ze zlanych miast:Kędzierzyn, Klodnica i Koźle.

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r

Szczecin
osada już ponad 2500 lat p.n.Ch. (tzw. kultura łużycka);
polożony niezwykle korzystnie w skrzyżowaniu dróg wodnych i lądowych - u ujścia Odry do Zalewu Szczecińskiego;
kupiec i podróżnik arabski al-Idrisi z XII w. pisze o Polsce " [...] jest to kraj o dużych miastach. Do miast jego należą Kraku (Kraków), Ginazna (Gniezno) [...] Szitnu [Szczecin]";
jeszcze wcześniej, w dokumencie z kancelarii Mieszka I z 985-992 r., w tzw. "Dagone iudex" zachowanym w rejestrze z XI w. wymieniono "SCHINES";
"Antiquissima et nobilissima mater civitatum in terra Pomeranorum" czyli Szczecin miał zapisy w oryginalnych dok. XII-XIII w. następujące:
1133 r. 'Stetin'
1188 - 'Stetyn'
1251 - 'Stityn'
zainteresowanie etymologią Szczecina zrodziło aż 11 teorii - dwie z nich są najbardziej prawdopodobne:
1. nazwa topograficzna od wyrazu 'szczyt' = wzgórze lub 'szczeć' = 'ostra, trzcinowata trawa' czyli 'Szczycien', domyślny gród, usytuowany na wzgórzu, lub
'Szczecin' = 'miejsce porosłe szczeciną trawiastą';
2. nazwa dzierżawcza od nazwiska 'Szczota'.
Bardziej prawdopodobna jest nazwa topograficzna, tj. 'gród położony na trzech wzgórzach' ew. 'w pobliżu miejsca, porosłego szczeciniastą trawą (trzciną)';
wskazuje na to końcówka -in, charakterystyczna dla późniejszego średniowiecza, kiedy to pierwotną nazwę 'Szczycien' (gród) zmieniono na 'Szczecin' pod wpływem niemieckiego 'Stettin'

Bibliografia

[]

Również witam i cieszę się, ze mogę się do czegoś przydać

Dzierzgoń
Miasto Dzierzgoń, jak mało innych, posiadało i właściwie posiada do dziś dwie równoległe nazwy, które figurowały obok siebie i były używane chyba w jednakowym stopniu: pierwsza nazwa to Dzierzgoń a druga to Christburk.
Pierwsza forma jest starsza, staropruska i miała kilka dziwnych odmian; Zirgun, Dzgon, Dzrgon.
Przepływając przez miasto rzeka Dzierzgoń przez wszystkich nazywana była Sorge lub bardziej po staroprusku Zirgune. Krzyżacy nie nadali jej chrześcijańskiego imienia, chociaż przechrzcili samo miasto.
Według Jana Władysława Grabskiego nazwa Dzierzgoń bierze się "...Od rzeki, później przez Długosza z łacińska Sirgune zwanej, a po polsku Dzierzgoń, bierze nazwę jezioro, do którego rzeka wpada. Nazwa Dzierzgoń jest pochodzenia starosłowiańskiego od dzierzgać - dziergać - czochać, czesać len. Długosz nazywa nasze miasto <<Dzierzgon oppidum et castrum>>".
Według Stanisława Rosponda, znanego filozofa zajmującego się onomastyką ziem zachodnich i północnych, (czyli tzw. odzyskanych) nazwa Dzierzgoń nie pochodzi od polskiego czasownika "dzierzgać", ale od pruskiego "sirgis", to znaczy ogier.
Być może w tym miejscu plemię Pomezan miało swoje pastwiska dla koni. Na XV - wiecznej rękopiśmiennej mapie Sędziwoja z Czechła nasze miasto ma dwie nazwy: Kirsbork i Dzygon.
Według kronikarza Piotra z Dusburga Krzyżacy grodzisko pruskie w Starym Dzierzgoniu odbili od Prusów na Boże Narodzenie 1247 r. i stąd nadali nazwę Christburg.
Wybitny historyk pruski Max Toeppen dowodzi, że w okolicach współczesnego Dzierzgonia miał swoje rozległe posesje zamożny Prus o imieniu Kerse i od jego nazwiska zostały uformowane nazwy kilku miejscowości od siebie dość daleko oddalone, co wskazywałoby, że chodzi nie o jednego człowieka, ale o jakieś podplemię pruskie. Gród założony na posesji owego Kerse nazwano Kerse + berg, co brzmi Kersburg albo Kirsburg, a to już bardzo podobne do Christburg, od którego też została utworzona forma polska Kiszpork.
Pierwsza znana pieczęć z herbem Dzierzgonia pochodzi z 1604 r. i przedstawia ona kobietę siedzącą en face na tronie z koroną na głowie, w lewym ręku trzyma koło dotykające jej lewego kolana a w prawej niezbyt długo miecz skierowany ostrzem do góry w lewo skos. W otoku jest napis: Sigillum civitatis Christburg.
Tą postacią jest św. Katarzyna Aleksandryjska z IV w., kobieta uczona, patronka wydziałów filozoficznych wielu uniwersytetów, m.in. paryskiego.

W oparciu o tą i podobne pieczęcie znany herldyk niemiecki z XIX w. Profesor Otto Hupp wyrysował herb dla Dzierzgonia, przedstawiający obróconą na lewo kobietę jakby królową, z koroną na głowie i aureolą, w długiej tunice koloru niebieskiego z narzuconą długą peleryną, długie włosy spadają prawie do pasa, w prawym ręku trzyma potężny miecz oparty czubem ostrza w ziemię a w lewej koło podobne do steru okrętowego, dość duże, prawie do połowy postaci.

Bibliografia

http://sszpejewski.webpark.pl/ndex.html
Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r

Skarżysko-Kamienna
Etymologia:
Zwraca uwagę wyróżniający się przyrostek –isko, oznaczający przede wszystkim miejsce, gdzie się coś znajduje, względnie gdzie coś się znajdowało. Przyrostek ten tworzy zatem nazwy pól, większych przestrzeni itp., np. żwir – żwirowisko. Najczęściej jest tak od rzeczowników, rzadziej od czasowników zakończonych na –ić, np. łowić - łowisko. Często tworzy on też rzeczowniki o znaczeniu „zgrubiałym” np. chłop - chłopisko.

Jednak nie widać w przypadku wyrazu Skarżysko związku znaczeniowego między rdzeniem skarż – a przyrostkiem -isko.
Istnieje przypuszczenie, że nazwa ta brzmiała początkowo inaczej, a tylko drogą jakichś skojarzeń znaczeniowo-formalnych przybrała dzisiejszą nazwę Skarżysko. St. Respond sięga więc do źródeł po materiał historyczno-porównawczy i dochodzi do wniosku, że nazwa ta pochodzi od imienia osobowego Kars (Cars).

Nazwa Skarżysko ewaluowała i w dokumentach można spotkać się takimi formami: Skarzysko, Scarzysko, Skarzyczsko, Karzycsko, Karsicsko, Skarzyszów, Skarzisko, Skarzesko, Skarżysko.

Drugi człon nazwy - Kamienna - pochodzi od rzeczownika : "kamień", co można łatwo połączyć z kamienistym podłożem terenu, na którym powstała osada (potwierdzona w dokumencie z 1470r. jako Kamyonna, w innych Camena lub Camiena).

Z roku 1136 pochodzi tzw. bulla gnieźnieńska – dokument, który arcybiskup gnieźnieński uzyskał od papieża Innocentego II dla potwierdzenia swoich posiadłości. W dokumencie tym wymieniono, nieznane bliżej imię Cars. Są historycy, którzy twierdzą, że nic poza nazwą nie wskazuje na związek (tego imienia) z powstałym w XII w., może nawet wcześniej Skarżyskiem.

Skarżysko-Kamienna leży na obszarze, gdzie dawniej występowało wiele osad, których nazwy również ulegały różnym transformacjom.

Rejów w starych dokumentach początkowo nazywany był inaczej: Syrchin, Szyrchlin, Sirchlin, Sirchline, Siecichlin, Sierzchlin, Żyrczyn, Żyrcin, występuje też nazwa Głozina (Gloszyna). Bzin – Bzyn – Bzino – Bzyno; Kamienna – Kamionna – Kamiona – Camena; Posadaj – Posiadom – Posaday – Posedajów – Posadajów – Posiadów; Milica
– Mielica.

Bibliografia

Stanisław Respond („Etymologia nazwy Skarżysko” Język Polski t. XVII 1932 r. , str., 129-153
http://www.skarzysko24.pl/content/view/721/222/.

Witam,
z wielką przyjemnościa tutaj zawitam i spełnię Pani oczekiwania - już wkrótce - we wrześniu.
Miłych wakacji!
bkg

Witam
Ja też by bardzo prosiła o napisanie pochodzenia miasta :

1) Skwierzyna
2) Gorzów Wielkopolski
3) Królowa Górna ( dawniej Królowa Ruska )

Z góry dziękuje

Witam,
w moim SŁOWNIKU nie ma Królowej Ruskiej, bo to wieś, a ten słownik dotyczy tylko miast i gmin. Jednak znalazłam coś o historii tej miejscowości - może to Panią zainteresuje:
>>(...)Na początku XIV w. najbliższe okolice Nowego Sącza były już gęsto zasiedlone, tak iż od strony północno-zachodniej przedpole przyszłej zachodniej Łemkowszczyzny było już w pełni zagospodarowane. Należy zauważyć, że to pierwotne osadnictwo polskie nie ograniczało się jedynie do doliny Dunajca, ale rozszerzało się również na dolinę Popradu, o czym świadczy istnienie w XIII w. gródka Muszynie, którą to miejscowość w 1288 r. darowana została przez scholastyka Wysza biskupowi krakowskiemu. Drugą miejscowością istniejącą w tych stronach było „Nowe Miasto”, późniejszy Tylicz.

Okresem wzmożonej akcji kolonizacyjnej na Sądecczyźnie i w całych Karpatach było panowanie Kazimierza Wielkiego. Ze względów gospodarczych i politycznych osadnictwo polskie umocniło się wówczas nad Popradem, a dowodem na to było utworzenie na prawie niemieckim Piwnicznej, Muszyny, Tylicza oraz osad: Rytra, Andrzejówki i Muszynki. Doniosłą rolę w dziejach osadnictwa późniejszej Łemkowszczyzny miało powstanie (głównie w XIV w.) na wschód od Popradu rozległych latyfundiów, stanowiących własność instytucji kościelnych lub znaczniejszych rodów szlacheckich, w tym „państwa muszyńskiego”, zwanego też „kresem muszyńskim”, będącego w posiadaniu biskupów krakowskich, które od północy graniczyło z „państwem nawojowskim” należącym do Nawojowskich, później Lubomirskich i wreszcie Stadnickich.

Pomimo dość zaawansowanej kolonizacji prowadzonej w oparciu o ludność polską, na terenie Beskidu Sądeckiego nie brakowało terenów pustych, szczególnie w górach, nadających się do prowadzenia w nich dalszej akcji osadniczej. Istniejące obszary puste, a więc nie przynoszące dochodów, pozostawały wielką troską właścicieli – możnych świeckich i duchownych. W tej sytuacji, pojawienie się pasterskiej ludności wołoskiej w północnych Karpatach w XIV w., a być może i wcześniej, przyjęte zostało przez możnych, jak przysłowiowa manna z nieba.

„Pierwsze wsie wołosko-ruskie zakładano tak jak to było w zwyczaju na prawie niemieckim, dostosowanym do charakteru wsi prowadzących gospodarkę rolną. Szybko jednak okazało się, że nędzne rolnictwo górskie nie jest w stanie swych powinności wobec dworu wypełnić płodami rolnymi. Bardziej realne były natomiast świadczenia w produktach gospodarki pasterskiej: baranach, kozach, serach i guniach, czyli wełnianym suknie samodziałowym. W odróżnieniu od prawa niemieckiego ustrój wsi, jaki wytworzył się na terenach karpackich, nazwano prawem wołoskim. Podobnie, jak we wsiach lokowanych na prawie niemieckim, tak i tu na czele wsi stał dziedziczny sołtys, zwany we wschodniej Łemkowszczyźnie kniaziem, który miał obowiązek konno i zbrojno towarzyszyć swemu panu w razie wojennej potrzeby. Specjalnością wsi zakładanych na prawie wołoskim były swego rodzaju gminy zbiorowe, polegające na tym, że wsie należące do jednego klucza dóbr lub znajdujące się w jednej dolinie, stanowiły organizacyjną całość zwaną kresem lub krainą. Władzę w niej spełniał wojewoda wałaski, czyli krajnik, przewodzący sądowi wałaskiemu, złożonemu z sołtysów wsi należących do kresu. Rozpatrywał on sprawy między mieszkańcami kresu, stosując przyniesione przez Wołochów prawo zwyczajowe, dostosowane do potrzeb ludności pasterskiej”.

Kolonizacja na prawie wołoskim nabrała tempa w XVI w. Jerzy Czajkowski – badacz osadnictwa na Podkarpaciu stwierdza, iż w tym czasie na Sądecczyźnie założone zostały na prawie wołoskim następujące miejscowości – w pierwszej połowie tego stulecia: Zubrzyk, Izby, Krynica; w drugiej: Powroźnik, Banica, Berest, Czyrna, Florynak, Stawisza, Polany, Czarna k. Brunar, Żegiestów, Milik, Jastrzębik, Kamianna, Brunary Niżne, Złockie, Piorunka, Leluchów, Czertyżne, Mochnaczka Niżna, Mochnaczka Wyżna, Bieliczna, Słotwiny, Wierchomla Wielka, Wojkowa, a ponad to Czaczów i Łabowiec (Wola).

Badacze tematu zauważają, że: „Niektóre wsie były nawet celowo opróżniane z ludności polskiej, ażeby powstało miejsce dla nowych osadników. Klasycznym tego przykładem jest wieś Królowa (późniejsza Królowa Ruska) koło Grybowa. W roku 1542, a więc w czasie bardzo intensywnego osadnictwa wołosko-ruskiego, wszyscy kmiecie królewskiej wsi Królowej «oprócz cieszących się wolnością zobowiązują się każdy pod zakładem 10 grzywien odsprzedać za słuszną cenę rolę, na której dotąd siedzą, wraz z zabudowaniami ludziom, którzy chcieliby je kupić» i zobowiązują się wyprzedać w terminie oznaczonym (na przyszły św. Wojciech). Tymi którzy «chcieliby kupić» okazali się osadnicy wołosko-ruscy. Pierwotni jej mieszkańcy – Polacy – przenieśli się parę kilometrów na zachód wzdłuż potoku Królówka i założyli tam istniejącą do dziś wieś nazwaną: Królowa Polska. (...)”.
Podobnych przypadków usuwania ludności polskiej dla zrobienia miejsca wołosko-ruskim osadnikom było więcej, należy w tym miejscu wymienić jeszcze Binczarową i Boguszę. Wiadomo też, że w Binczarowej sołtysostwo wołoskie zakupił Iwan Truchanowicz na mocy przywileju z 1531 r.; w Boguszy nastąpiło to w 1544 r., a sołtysem kupującym był Iwan Radz.(...)<<

Bibliografia

http://www.sadeczanin.info/aktualnosci/3131.

Skwierzyna
- W dokumentach z 1251 r. wymieniona jest jako via Schwerinensis
- w 1306 Squerin
- 1421 Squirzina, Skwierzin, Skwirzina, Skwyrzyna, niemieckie - Schwerin.

A więc Skwirzyn i Skwirzyna, a potem Skwierzyna.
Niekoniecznie jest to nazwa dzierżawcza od przezwiska Skwira, gdyż podstawa prasłowiańskiego *skvir-, *skver-. *skvr-, *skvar- miała funkcję topograficzną lub kulturową.

Wydaje się być słusznym pogląd, że osada musiała powstać na niezbyt wysokim terenie dolinnym (30-38 m n.p.m.), jak gdyby spieczonym, wyskwarzonym - po prostu - suchym.
Osada znajduje się nad Wartą, u ujścia do niej Obry, więc pozostałe tereny były mokre. Ten jeden wyróżniał się tym, że był suchy.

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r

Gorzów Wielkopolski

leży nad Wartą;
najpierw został tutaj zbudowany gród (u ujścia rzeki Kłodawy do Warty), który miał strzec brodu na Warcie i przejścia przez nadbrzeżne bagna.
Pobliski Santok należał do tego samego systemu obronnego przeciwko ekspansji brandenburskiej;
póżniej powstała tu brandenburska warownia, skierowana przeciw Santokowi właśnie;
Miasto leży w granicach historycznej ziemi lubuskiej.
Po podbiciu Lubuszan przez Polan, tereny te zostały włączone do Wielkopolski.
W okresie wczesnego średniowiecza (od X wieku), tereny ujścia rzeki Warty znajdowały się pod panowaniem i kontrolą państwa Polan, a następnie Królestwa Polskiego.
Postępujący proces rozbicia dzielnicowego piastowskiego państwa polskiego, doprowadził do utraty tych terenów na rzecz zachodnich sąsiadów.
W 1249 ziemia lubuska znalazła się w rękach brandenburskich poprzez zastaw jaki Bolesław Rogatka, książę legnicki uczynił wobec arcybiskupów Magdeburga.
W 1260 Konstancja – księżniczka córka Przemysła I, księcia wielkopolskiego wyszła za Konrada, syna margrabiego brandenburskiego Jana, jako posag wniosła ziemie kasztelanii santockiej bez samego grodu.
Niemiecka nazwa obecnego Gorzowa Wlkp brzmiała Landtsberg.
Do 1945 r. miasto związane było z niemiecką Brandenburgią, a po II wojnie światowej znalazło się w granicach Polski.
W 1945 r Komisja URM nadała miastu nazwę "Gorzów Wielkopolski" - w odróżnieniu od Gorzowa Śląskiego.
Tak więc obecna nazwa jest całkowicie sztuczna.

Bibliografia

Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Rospond Stanisław, Ossolineum, Wrocław 1984 r