Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Bartnicki Mikołaj

7.02.2008 15:10
Bartnicki Mikołaj (1460-1520) zm. 1516

[blok]Prałat płocki, syn Wojciecha, kształcił się na Uniwersytecie Krakowskim, gdzie w r. 1476 Zdobył bakalaureat atrium, w r. 1503 ma stopień doktora. W r. 1486 został kanonikiem płockim, w r. 1493 prokuratorem kapituły, w r. 1496 prałatem kantorem oraz wikariuszem Generalnym i oficjałem płockim (był nim jeszcze w 1515r.) Od 19. 08. 1497 do 19.12.1498 Był administratorem diecezji płockiej po śmierci bpa Piotra Chodkowskiego(zm.15.08.1497).Na nowego bpa popierał Jana Lubrańskiego, i choć wielu Kanoników głosowało na M. B-go, on jednak zrzekł się, ułatwiając wybór Lubrańskiego. Od r. 1498 był prałatem kustoszem płockim. Nadto różnemi czasy był proboszczem kolegiaty św. Michała w Płocku, którą 1509 r. restaurował, proboszczem kaliskim, kanonikiem średzkim, plebanem w Wiśkitkach i Drobninie.

Jako prawnik był popierany przez króla Aleksandra, wskutek czego za Aleksandra i Zygmunta I pełnił funkcje sekretarza w. kor. Często był wyznaczony na sędziego w sprawach spornych prywatnych, a także państwowych, zarówno przez króla, jak i kapitułę płocką, jak np. w r. 1488 do książąt mazowieckich w sprawie nadzwyczajnych danin z dóbr biskupich kapitulnych, w r. 1495 dla rozgraniczenia diecezji płockiej i poznańskiej, do rewizji dóbr klucza wieluńskiego, w r. 1502 jako delegat na synod łęczycki; jako poseł królewski do Krzyżaków, do Gdańska, Torunia, w sporach Tykocina z ziemią wiską, na Mazowsze do Książąt, no. W r. 1502 dla załatwienia sporów króla z księciem mazowieckim Konradem, w r. 1505 w sporach Nieszawy z Toruniem o Wisłę. W sierpniu 1503 zawarł, jako poseł królewski, w Królewcu umowę z wielkim mistrzem krzyżackim co do składania hołdu królowi.

Gospodarny i ruchliwy, w roku 1502 założył wraz z bratem Tomaszem, chorążym płockim, nową parafię w dziedzicznych Pokrytkach, które król Aleksander w roku 1503 pozwolił mu podnieść do rzędu miasta na prawie chełmińskim. Ponieważ jednak kościół parafialny wzniesiono w Międzyborzu, przeto i miasto założył Mikołaj tutaj(a nie w Pokrytkach), król zaś w roku 1505 dał mu 10 lat wolności, 3 jarmarki i targi w środy. Założone przezeń razem z bratem Tomaszem miasto Międzyborze(Niedzbórz, teraz wieś Kościelna), było aż do 2 rozbioru 1793 roku stolicą powiatu niedzborskiego na Zawkrzu.
Bartnicki był nie tylko dzielnym kolonizatorem swych włości oraz dóbr plebani w Wiskitkach, ale i gorliwym członkiem kapituły, oraz dbałym o kościół w Drobinie rektorem. Posiadał ładną bibliotekę, przeważnie treści prawniczej, złożoną z wielu kodeksów rękopiśmiennych. Zapisał ją prałatowi Mikołajowi z Obidzina, h. Dąbrowa Część kodeksów posiada obecnie Archiwum Diecezjalne Płockie. Umarł w roku 1516 przed 11 lutego.

Historia polityczna Polski, Encyklopedia Akademii Umiejętności, t. V, cz. I str. 642; WISŁOCKI, Akta Rectoralia I; Papee Fryd., Akta Aleksandra króla, MON. M. Ae. Hist., Kr. 1927, nr. 171; Vol. Leg, I 141, 148, 162, Łubieński Stan. Opera, Antverpiae 1643, 368; Pawijski A. Liber guitanciarum Alexandri regis, w 1897; Wierzbowski T,, Matryc. R Pol. Summ, cz. III nr 871, 2157, 2267, IV, 8744; Arch. Kom. Hist,.X, s. 140, nr. 24; Actacapituli pliocen. Vol. 1, f. 215,vol. 2, f. 85 nn; Acta consistorii pultovien,. Vol. 2, f. 101 i 130, vol. 59, f. 584; Metr. Mazow., II, nr. 387.
Ks. Władysław Makowski

Polska Akademia Umiejętności Polski słownik biograficzny tom I
nad. Jerzy Bartnicki