Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Borzobohaty Władysław

23.02.2008 11:57
[blok]Borzobohaty Władysław d-r, syn Konstantego i Julji z Tuhanowskich, urodził się w majątku Rutce (o pięć wiorst od Nowogródka), od trzech wieków będącym w ręku Borzobohatych, w r. 1831. W szkołach był w Mińsku, gdzie uchodził za bardzo uzdolnionego, lecz za jakieś przekroczenie (polityczne) został poddany dotkliwej chłoście i po usunięciu z gimnazjum pozbawiony prawa wstąpienia do jakiegokolwiek innego zakładu naukowego. Zamieszkał tedy w Rutce i ożenił się z p. Fanny Strudel, Szwajcarką z Lozanny, nauczycielką w domu d-ra Piotra Gnoińskiego z Nowogródka. Po wstąpieniu na tron cesarza Aleksandra II manifest cesarski zdjął klątwę z imienia Władysława B. („i wpred' nigdie nie prynimat'"); po naradzie familijnej udał się on na uniwersytet do Moskwy. Po paroletnich studiach lekarskich osiadł w Nowogródku, jako lekarz, i tu od razu zyskał wielkie uznanie i cieszył się ogólną wziętością, czarując wszystkich wymową i trafnością w sądach. Czynny w organizacji powstańczej pow. nowogródzkiego, jako komisarz, podlegał surowej odpowiedzialności, jednak zdołał uniknąć grożącego niebezpieczeństwa i ukrywał się w kraju aż do sierpnia r. 1865. Następnie za fałszywym paszportem wyjechał za granicę i dotarł do Paryża, gdzie zapoznał się z Wład. Mickiewiczem i zajął się praktyką lekarską. Podczas oblężenia Paryża był w armji Loarskiej, żona zaś z dziećmi została w Paryżu. Następnie przeniósł się do Krakowa, lecz tu, widziany niechętnie, jako groźny współzawodnik (pomimo poparcia znanego Dietla) zdecydował się na powrót w granice państwa rosyjskiego, zachęcony dawniej jeszcze w Paryżu ofiarowaną mu protekcją szefa żandarmów, hr. Szuwałowa (którego poznał, lecząc w Paryżu pewnego wysokiego dygnitarza rosyjskiego). Po powrocie (około r. 1873) został osadzony w więzieniu w Wilnie i skazany na roboty ciężkie, które wszakże zamienione mu zostały na osiedlenie w gub. kostromskiej, w Warnawinie. Tu zajmował się praktyką i został lekarzem ziemskim. Uzyskawszy pozwolenie na powrót do kraju, osiadł w miasteczku Lubieszowie (gub. mińskiej) i tu życie zakończył.
Wiadomość zawdzięczamy d-rowi K. Borzobohatemu; parę ciekawych szczegółów o Borzobohatym podał Tadeusz Korzon w świeżo wydanych przez siebie wspomnieniach, p. t. „Mój pamiętnik przedhistoryczny".

[Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857-1865; Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy] - pisownia aryginalna