Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Korfanty Wojciech (1873-1939)

24.04.2012 13:30
Korfanty, Wojciech ur. 1873 r. w Sadzawce (obecnie Siemianowice Śląskie) w rodzinie górniczej, zmarł 17.08.1939 r. w Katowicach. W roku 1879 rozpoczął naukę w miejscowej szkole ludowej, a następnie uczęszczał do katowickiego Gimnazjum Królewskiego. W 1895 r. rozpoczął studia na politechnice w Charlottenburgu, z których rok później przeniósł się na Wydział Filozoficzny Królewskiego Uniwersytetu we Wrocławiu, a następnie do Berlina.
W 1901 r. objął redakcję "Górnoślązaka" w Katowicach. Rok później za publikację artykułów "Do Niemców" i "Do moich braci Górnoślązaków" osadzony został w więzieniu we Wronkach. W latach 1903-1912 i w 1918 był posłem w Reichstagu oraz pruskiego Landtagu (1903-1918), gdzie reprezentował Koło Polskie. 25 października 1918 r. wystąpił w Reichstagu z głośnym żądaniem przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem polskich zabranych po zaborze pruskim. Po pierwszej wojnie światowej wszedł w skład Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu, stanowiącej rząd Wielkopolski podczas Powstania Wielkopolskiego.
W styczniu 1920 Wojciech Korfanty został mianowany przez rząd polski komisarzem plebiscytowym na Górnym Śląsku. Po niekorzystnej dla Polaków interpretacji wyników plebiscytu, proklamował i stanął na czele III Powstania Śląskiego. Nie wierzył w szanse powodzenia powstania, widząc w nim jedynie zbrojną manifestację ludu górnośląskiego, która powinna zwrócić uwagę Komisji Międzysojuszniczej mającej dokonać podziału Śląska pomiędzy Polskę i Niemcy. Dlatego też zarządził wstrzymanie działań zbrojnych i czekanie na decyzję mocarstw Ententy. W lipcu 1921 r. opuścił Śląsk, desygnując na stanowisko swego następcę Józefa Rymera.
W odrodzonej Polsce, w latach 1922-1930, był posłem na Sejm związanym z Chrześcijańską Demokracją (ChD). Od października do grudnia 1923 r. pełnił funkcję wicepremiera w rządzie Wincentego Witosa i jego doradcy z ramienia ChD. W 1924 r. został wydawcą dzienników "Rzeczpospolita" i "Polonia". Był zdecydowanym przeciwnikiem sanacji i Józefa Piłsudskiego. Po zwycięstwie zamachu stanu z 1926 r. stał się obiektem ataków z ich strony. W 1930 został aresztowany i wraz z posłami Centrolewicy osadzony w twierdzy brzeskiej. Po uwolnieniu powrócił na Śląsk. Po wyroku skazującym w Brześciu, w obawie przed ponownym aresztowaniem w kwietniu 1935 emigrował do Pragi. Był jednym z organizatorów i pierwszym prezesem Stronnictwa Pracy, powstałego w 1937 r. w wyniku połączenia Chadecji i Narodowej Partii Robotniczej. Po aneksji Czechosłowacji przez Niemcy wyjechał do Francji, lecz w obliczu groźby wybuchu wojny potajemnie wrócił do kraju. W kwietniu 1939 r. został aresztowany przez ówczesne władze polskie. Po trzech miesiącach został zwolniony z powodu ciężkiej choroby i wkrótce zmarł. Jego pogrzeb, który odbył się w Katowicach 20 sierpnia 1939, przekształcił się w wielką manifestację poparcia prowadzonej przez niego polityki niepodległościowej. W czasie pogrzebu włamano się do kancelarii adwokackiej jego syna, Zbigniewa i wykradziono akta w sprawie jego "rehabilitacji" po procesie brzeskim.
Źródło: Encyklopedia Powstań Śląskich, Opole 1982, s. 241-243.