Suszyca Rykowa, pow. starosamborski

Suszyca Rykowa, wś, pow. staromiejski, 4 kim. na płd.-wschód od Staregomiasta (urz. poczt, i tel.). Na wschód leży Wola Koblańska, na płd. Łużek Górny i Busowiska, na zach. Terczów, na płn. Stare- miasto i Sozań. Na płd.-wsch. powstaje mały potok, płynie środkiem obszaru na płn.-zach. do Terszowa, gdzie wpada do Dniestru. W dolinie potoku leżą zabudowania. W znieś, sięga 542 mt. na płd.-wsch., 435 mt. na płd.-zach. Wł. więk. ma roli or. 24, łąk i ogr. 9, pastw. 3, lasu 829 mr.; wł. mn. roli or. 443, łąk i ogr. 153, past. 167, lasu 14 mr. W r. 1880 było 59 dm., 369 mk. w gminie, 2 dm., 4 mk. na obszarze dwor. (364 gr.-kat. Rusinów, 2 rz.-kat., 7 izrael.). Par. rz.-kat. w Starem- mieście, gr.-kat. w miejscu, dek. staromiejski. We wsi cerkiew. 8.) S. Wielka, wś, pow. staromiejski, 14 kim. na płn.-zach. od Staregomiasta, 10 kim. na zach. od Starejsoli (sąd pow.), 5 kim. na płd. od st. kol., urz. poczt, i tel. w Chyrowie. Na płd. leży Biliez, na wsch. Strzelbice, Tarnawka, Śliwnica i Bąkowice, na płn. Suszyca Mała (część Bąkowie) i Tarnawa, na zach. Starzawa i Smereczne (3 ostatnie w pow. dobromilskim). Płn. część wsi przepływa Strwiąż. Na płd.-wsch. powstaje dopływ Strwiąża i płynie środkiem wsi na płn.-zach. aż do ujścia. W dolinie tego dopływu (451 mt. na płd.-wsch., 417 mt. na płn. wzn.) leżą zabudowania. Na płn. cegielnia, tartak, browar i gorzelnia. Wzn. na płd. w lesie „Kalne" sięga 721 mt. Doliną Strwiąża biegnie wzdłuż praw. brzegu koleja wzdłuż lewego brz. gościniec z Chyrowa do Ustrzyk. Własn. więk. ma roli or. 334, łąk i ogr. 41, past. 45, lasu 885 mr.; wł. mn. roli or. 1898, łąk i ogr. 188, past. 494, lasu 8 mr. W r. 1880 było 209 dm, 1225 mk. w gminie, 11 dm., 75 mk, na obszarze dwor. (1231 gr.-kat., 8 rz.-kat., 61 izrael.; 1291 Rusinów, 6 Polaków, 3 Niemców). Par. rz.-kat. w Chyrowie, gr.-kat. w miejscu, dek. staro- solski. Aktem d. 25 września 1556 r. w Laszkach, nadał cerkwi Mikołaj Tarło, chorąży przemyski, półtory ćwierci pola. Za staraniem kś. Michała Wolańskiego nadał cerkwi półtory ćwierci pola Józef Mniszech, kaszt, krak. (w Laszkach d. 25 września 1742 r.). We wsi jest cerkiew. Niegdyś był tu klasztor bazyliański, pod zarządem klasztoru św. Spasa. Jeszcze w r. 1779 byli tu dwaj zakonnicy. We wsi jest tartak wodny o jednym gatrze i dwóch piłach zwyczajnych, który produkuje 560 mt. sześć, desek i bruków. Natrafiono tu na ślady nafty (ob. Kosmos, Lwów, 1880, str. 302 i Dod. do Gazety Lwów, 1868 r., str. 234). W lustracyi z r. 1686 (Rlcp. Ossol, Nr. 1255, str. 219) czytamy: „Ta wś ma łan. 21, kniazki 1, popowski 1, leśnego ćwierć 1. Czynsze na św. Wojciech: stróżnego z łanu ornego płp,cą po gr. 9; kuchennego od chlebników płacą po gr. 2V8; za jagnię i jarząbki daje gromada gr. 28; dziesięcinę owczą dają albo barana od dwudziestej owcy albo 4 gr. od każdej; za sądy zborowe dwiema ratami zł. 10; za barana kuchennego z łanu po zł. 3, do tego baranka wielkanocnego i kopę jajec gromada daje; drew wywieźć powinni do żupy z łanu wozów 120; posyłać mają z łanu pług jeden; kosiarz z chlebnika jeden; na straż chodzić do żupy podczas jarmarku powinni. Pola Panaszowskie przedtem pop zasiewał, teraz, ktokolwiek ich zażywa, płacić będzie zł. 6. Czynsze na św. Marcin: żyrowszczyzny dają z łanu zł. 1 gr. 10; stróżnego po gr. 9; kuchennego od chlebników po gr. 2 i 1/2; owsa z łanu półmiarek jeden, gęś jednę, kur 2; z pustych, koszonych łanów płacą zł. 6, z pustych zaś sianych po złp. 4; z kniazkich po gr. 24; z po- postwa czynszu płacą zł. 1 gr. 11". W inwentarzu ekonomii samborskiej z r. 1760 (Rkp. Ossol, Nr. 1632, str. 235) czytamy: „Ta wś osiadła na łanach 21; zosobna kniazki 1, popowski 1, leśnego 1/i. Ta wieś także jako i Niedzielna w osiadłości podupadła i dobrowolnie na taksę podjęła się. Corocznej rewizyi podpadać ma. Z tegorocznej rewizyi pokazało się, że do kasy ekonomicznej tak z pól sianych jako i łąk koszonych prowent czynszu 284 zł. 22 gr. Prócz tego traw skoszono na skarb dla koni kieratnych do żupy staro- solskiej, które wynosiły taksy zł. 46, tudzież na pojezdnika zł. 10. Od hiberny na garde- kurów Jego Kr. Mości i od ekspenszczyzny ta wieś wolna być powinna, tudzież innych powinności pełnić nie ma, prócz wypłacenia pogłównego dwiema ratami i wożenia drew do żupy starosolskiej i na straż podczas jarmarku chodzenia. Wójtowstwa seu kniaztwa w tej wsi posesorami: Antoni Mikuliński i Teresa z Żuchowskich małżonkowie, na które prawo produxerunt, vigore którego płacić powinni do kasy ekonomicznej czynszu tylko gr. 12, tudzież onera fundi ferre tenentur, a zaś w hibernie na gardekurów J. Kr. Mości administracya wzgląd mieć powinna ex quo, że gromada nie jest in statu odbywania wszystkich powinności do wójtowstwa, oraz że na skarb do żupy starosolskiej półłanków 15 kosza. Leśny z ćwierci lasu pilnować powinien. Lasy tej wsi: od wschodu słońca jodłowy „Krzemień" zwany: chaszcze od południa „Dolne" nazwane; chaszcze po za Czarny potok laskowe i osikowe; las wielki nazwany „Dział", bukowy i jodłowy".
[SGKP oprac: Lu. Dz.]