Pławie, pow. stryjski

Pławie, wieś pow. stryjski, 56 kim. na płd.–zach. od Stryja, 30 na płd.-wschód od sądu pow. i urz. tel. w Skolem, 6*8 kim. na płd. od urz. poczt, w Koziowej. Na płn.-zach. leży Orawa, na płn.-wsoh. Ryków, na wschód Hołowiecko, na płd.-wschód Tarnawka, na płd. Kalne i Hutar, na płd.-zach. i zach. Tuchołka. Wś leży w dorzeczu Dniestr u zapośrednictwem Hołowczanki (al. TJkiernika), dopływu Oporu, wpadającego do Stryja. Hołowczanka powstaje w Pławiu z połączenia dwóch pot.: Tucholki (al. Brynówki) i Wadrówki. Tucholka wchodzi tu ze wsi tej nazwy od płd.-zach i niedaleko granicy łączy się zWadrówką, nadpływającą od płd. z Hutaru. Oba te potoki przyjmują w obrębie wsi liczne strugi od praw. i lew. brzegu. Rzeka, utworzona przez ich połączenie, płynie na płn.-wschód do Rykowa, gdzie przyjmuje nazwę TJkiernika, a od Hołowiecka nazwę Hołowczanki. Płd.-wschód, części wsi przepływa jedno z ramion pot. Pszenicznego, prawobocznego dopływu Hołowczanki, powstającego na płn.-wschod. narożniku wsi, na zach. stoku Trościana (wznieś. 1235 mt., znak triang.) a płynącego do Hołowiecka. Tuż na połd.-zach. od tego potoku powstają małe strugi i płyną na płd.-zach. do Tarnowca, lewobocznego dopływu Oporu. Zabudowania wiejskie leżą w dolinie Tucholki (cerkiew 697 mk.) i Wadrówki (cerkiew 676 mk.). W płd.-wsch., lesistej stronie wsi wznoszą się na praw. brzegu Wadrówki: Czerteż (1080 mt.), a na półn. od niego Horby (869 mt.); na lew. brzegu Wadrówki Żomkła (800 mt.). Na płn. od Żomkły leżą niwy Wasiliwskie. W stronie płn.–zach. wznosi się na lew. brzegu Tucholki „Szczob," połd.-wschód, kończyna pasma górskiego Dauszlti. Zach. krawędź wsi przerzyna gościniec wiodący ze Stryja na Skole do granicy węgierskiej. Własn. więk, (Eugeniusz hr. Kinski) ma roli orn. 2, łąk i ogr. 94, lasu 106; wł. ran. roli orn. 2227, łąk i ogr. 481, pastw. 970, lasu 135 mr. W 1880 r. było 254 dm. w gm., 1 na obsz. dwor. a 1335 mk. w gm., 6 na obsz. dwor,, między nimi 1289 gr.-kat, a 52 izrael. Par. gr. kat. w miejscu, dek. skolaki, par. rz.-kat. w Felicienthal. We wsi są dwie cerkwie pod w. św. Michała, szkoła etat. jednokl. i kasa pożycz, gminna z kapit. 3010 zł. Ludność tutejsza należy do górskiego rodu Tucholców. Gleba kamienista po części, suoha, sprzyja uprawie owsa. Kwitnie tu chów owiec i bydła rogatego. Znachodzą się tu ślady nafty (Jahrb. der geol, Reiohsan., 1881, str. 157), Z hramoty Konstantego kniazia Ostrogskiego z r, 1552, danej sołtysowi Dmytrowi Kossowiczowi, wynika, że kniaź ten pozwolił na rzeczkach Pławie i Tucholce osiedlać się każdemu ktoby pragnął. Do tego też roku należy odnieść założenie lub rozszerzenie wsi. Według podania miał się znajdować niegdyś w pobliżu P. monaster bazyliański. Po Ostrogskich dziedziczyli P. Sieniawscy, a po nich Potoccy (ob. Literaturnyj Sbornyk, Lwów, 1870, str. 83).
[SGKP]