Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Nowa Wieś - (Novavysch) pow. pleszewski
2.09.2018 21:48
Nowa Wieś - pow. pleszewski
(Novavysch) pojawiła się w dokumencie z 1417 roku jako krótka ulicówka wydzielona z osiedla folwarcznego, której właścicielem był Jan z Czołnochowa. Inna wersja podaje, iż pierwsza informacja źródłowa pochodzi z około 1520 r. Pod koniec XVI w. dobra należały do Złotowskich (Złotkowskich), w 1606 roku do Sulimowskich, następnie do Krzysztofa Mycielskiego i jego wierzycieli, Stanisława Gniewosza, Jana Othy Trąmbczyńskiego, Stanisława Kurczewskiego, który zapisał w 1652 r. Nową Wieś na rzecz szpitala kaliskiego. W 1699 roku majątek nabył Stanisław Rokossowski. W połowie XVIII w. Nowa Wieś należała do Józefa Gurkowskiego (Gurowskiego) i jego żony Magdaleny z Chłapowskich. Przed II wojną światową dobrami zarządzał Niemiec Ryszard Peda, który był człowiekiem dobrym i ogólnie szanowanym. Po wojnie wyjechał do Leszna, a ziemie przeszły w posiadanie miejscowej ludności. Otrzymanymi parcelami mieszkańcy rozporządzali do czasu założenia w 1967 roku przez kilku Rolników Spółdzielni Produkcyjnej, która od 1978 roku nosi imię Stanisława Walendowskiego - byłego działacza młodzieżowego i ludowego oraz jednego z założycieli RSP Nowa Wieś.
Wg spisu inwentarza na dzień 26 IX 1699 wykonanego przez Stanisława Rokossowskiego majątek Nowej Wsi był następujący:
Nowa Wieś
D w ó r w blochy postanowiony, szkudłami dębowemi pokryty.
C z e l a d n i c a w tymże podwórzu w blochy budowana, która się już bardzo nadwerężyła i chce się obalić nad wodę, pokryta szkudłami dębowemi; do której wchodząc drzwi na zawiasach żelaznych bez haku, jedno z klamką drewnianą. W sieniach ognisko i komin wylepiony z gliny. Izba z tej sieni, do której drzwi na zawiasach żelaznych z klamką drewnianą; z osobna u tychże drzwi wrzecąc, 4 skolebki, haczych, klamka żelazna.
W której okien w drewno oprawnych 2, w nich szyby 2 złe, stolik okrągły z nogami tasarską robotą, piec zły kaflowy, prosty, kominek wymurowany z gliny. Szafa jedna stara do statków, do której drzwi dwoje, jedne na zawiaskach żelaznych.
G o r z e l n i a podle tego budynku stoi w drewno wiązana, z kominem, szkudłami pobita, ale nie stare, do której drzwi złe na zawiasach żelaznych. Sołek w tym podwórzu w blochy wiązany, na którym dach dobry szkudlany. Podle tego sółka budyneczek jest w dyle wiązany, szkudłami pokryty, w którym komor 2 i drzwi dwoje. Które podwórze ogrodzone jest parchanem drewnianym, między wodami, na kopcu, do którego most dobry z poręczami wiązanemi. Wrota dwoiste z daszkiem, które na 2 biegunach drewnianych i 2 kunach żelaznych.
Za tymże mostem jest s t a j n i a z drzewa wiązana, w drewno wiązana, gliną ulepiona, szkudłami dębowemi pokryta. Sypanie na tejże stajni dobre. Tamże za mostem pod jednym dachem szkudlanym stoi budynek w dyle wiązany, w którym są 3 komory dla drobiazgów.
Gumno dobrze ogrodzone płotem i obrzębione, do którego wrót 2 z daszkami dobrych, na drewnianych biegunach i frotkami dwiema. Stodoła pierwsza o 2 bojewicach, na której poszycie dobre, wrót czworo z kunami żelaznemi. Ta stodoła w blochy wiązana. Druga stodoła o jednej bojewicy, wrót dwoje [] kunami żelaznemi, w blochy wiązana. Trzecia stodoła o jednym bojewisku z poszyciem dobrym, drzwi dwoje. Czwarta stodoła stara o jednym bojewisku, wrota nie bardzo dobre, z kuną jedną.
Młyn tamże pusty, w którym jednak są żelaza dobre, jako to: wrzeciono, ryfy. U wału 3, kamienne obadwa; pogródki złe, z gruntu się popsowały, most dobry, młynica de novo postawiona wiązana, ale jeszcze nie jest in toto wylepiona. Skrzynia stara od miar sypania, podłoga z dyli. Izba nowa z blochów wiązana, pokryta oraz młynicą jednym dachem, to jest szkudłami sosnowemi. Okien dwie w drewno oprawionych, złych, to jest w jednym 2 szyb brakuje, a 3 szyby natłuczone w jednym. Piec kaflowy prosty i komin. Komin zaś u tego budynku wywiedzony potrzebuje poprawy i czeluści wylepić trzeba.
Most wielki do Giżałk dobry. Przy tymże młynie jest stodółka i chlew nie ze wszystkim.
Sad pański rodzajny.
Poddaństwo w Nowej Wsi
Rataj ma wołów 12, chałupy poprawić trzeba, stodoły dobre, kądzieli sztuk 2 prząść powinien.
Chałupnik Kałka chałupę ma dobrą ze stodołą dobrą.
Chałupnik Kaźmierz, chałupę poprawić trzeba, stodoła dobra.
Chałupnik Sobek, co w młynie mieszka.
Powinność tych chałupników w robociźnie: od ś. Jana do ś. Michała 4 dni powinien robić w tydzień,
po ś Michale 2 dni w tydzień; kądziele sztuk 2 prząść.
www.gizałki.pl
(Novavysch) pojawiła się w dokumencie z 1417 roku jako krótka ulicówka wydzielona z osiedla folwarcznego, której właścicielem był Jan z Czołnochowa. Inna wersja podaje, iż pierwsza informacja źródłowa pochodzi z około 1520 r. Pod koniec XVI w. dobra należały do Złotowskich (Złotkowskich), w 1606 roku do Sulimowskich, następnie do Krzysztofa Mycielskiego i jego wierzycieli, Stanisława Gniewosza, Jana Othy Trąmbczyńskiego, Stanisława Kurczewskiego, który zapisał w 1652 r. Nową Wieś na rzecz szpitala kaliskiego. W 1699 roku majątek nabył Stanisław Rokossowski. W połowie XVIII w. Nowa Wieś należała do Józefa Gurkowskiego (Gurowskiego) i jego żony Magdaleny z Chłapowskich. Przed II wojną światową dobrami zarządzał Niemiec Ryszard Peda, który był człowiekiem dobrym i ogólnie szanowanym. Po wojnie wyjechał do Leszna, a ziemie przeszły w posiadanie miejscowej ludności. Otrzymanymi parcelami mieszkańcy rozporządzali do czasu założenia w 1967 roku przez kilku Rolników Spółdzielni Produkcyjnej, która od 1978 roku nosi imię Stanisława Walendowskiego - byłego działacza młodzieżowego i ludowego oraz jednego z założycieli RSP Nowa Wieś.
Wg spisu inwentarza na dzień 26 IX 1699 wykonanego przez Stanisława Rokossowskiego majątek Nowej Wsi był następujący:
Nowa Wieś
D w ó r w blochy postanowiony, szkudłami dębowemi pokryty.
C z e l a d n i c a w tymże podwórzu w blochy budowana, która się już bardzo nadwerężyła i chce się obalić nad wodę, pokryta szkudłami dębowemi; do której wchodząc drzwi na zawiasach żelaznych bez haku, jedno z klamką drewnianą. W sieniach ognisko i komin wylepiony z gliny. Izba z tej sieni, do której drzwi na zawiasach żelaznych z klamką drewnianą; z osobna u tychże drzwi wrzecąc, 4 skolebki, haczych, klamka żelazna.
W której okien w drewno oprawnych 2, w nich szyby 2 złe, stolik okrągły z nogami tasarską robotą, piec zły kaflowy, prosty, kominek wymurowany z gliny. Szafa jedna stara do statków, do której drzwi dwoje, jedne na zawiaskach żelaznych.
G o r z e l n i a podle tego budynku stoi w drewno wiązana, z kominem, szkudłami pobita, ale nie stare, do której drzwi złe na zawiasach żelaznych. Sołek w tym podwórzu w blochy wiązany, na którym dach dobry szkudlany. Podle tego sółka budyneczek jest w dyle wiązany, szkudłami pokryty, w którym komor 2 i drzwi dwoje. Które podwórze ogrodzone jest parchanem drewnianym, między wodami, na kopcu, do którego most dobry z poręczami wiązanemi. Wrota dwoiste z daszkiem, które na 2 biegunach drewnianych i 2 kunach żelaznych.
Za tymże mostem jest s t a j n i a z drzewa wiązana, w drewno wiązana, gliną ulepiona, szkudłami dębowemi pokryta. Sypanie na tejże stajni dobre. Tamże za mostem pod jednym dachem szkudlanym stoi budynek w dyle wiązany, w którym są 3 komory dla drobiazgów.
Gumno dobrze ogrodzone płotem i obrzębione, do którego wrót 2 z daszkami dobrych, na drewnianych biegunach i frotkami dwiema. Stodoła pierwsza o 2 bojewicach, na której poszycie dobre, wrót czworo z kunami żelaznemi. Ta stodoła w blochy wiązana. Druga stodoła o jednej bojewicy, wrót dwoje [] kunami żelaznemi, w blochy wiązana. Trzecia stodoła o jednym bojewisku z poszyciem dobrym, drzwi dwoje. Czwarta stodoła stara o jednym bojewisku, wrota nie bardzo dobre, z kuną jedną.
Młyn tamże pusty, w którym jednak są żelaza dobre, jako to: wrzeciono, ryfy. U wału 3, kamienne obadwa; pogródki złe, z gruntu się popsowały, most dobry, młynica de novo postawiona wiązana, ale jeszcze nie jest in toto wylepiona. Skrzynia stara od miar sypania, podłoga z dyli. Izba nowa z blochów wiązana, pokryta oraz młynicą jednym dachem, to jest szkudłami sosnowemi. Okien dwie w drewno oprawionych, złych, to jest w jednym 2 szyb brakuje, a 3 szyby natłuczone w jednym. Piec kaflowy prosty i komin. Komin zaś u tego budynku wywiedzony potrzebuje poprawy i czeluści wylepić trzeba.
Most wielki do Giżałk dobry. Przy tymże młynie jest stodółka i chlew nie ze wszystkim.
Sad pański rodzajny.
Poddaństwo w Nowej Wsi
Rataj ma wołów 12, chałupy poprawić trzeba, stodoły dobre, kądzieli sztuk 2 prząść powinien.
Chałupnik Kałka chałupę ma dobrą ze stodołą dobrą.
Chałupnik Kaźmierz, chałupę poprawić trzeba, stodoła dobra.
Chałupnik Sobek, co w młynie mieszka.
Powinność tych chałupników w robociźnie: od ś. Jana do ś. Michała 4 dni powinien robić w tydzień,
po ś Michale 2 dni w tydzień; kądziele sztuk 2 prząść.
www.gizałki.pl