Orla

Inne nazwy i zawołania herbu: Opala, Opola, Mściug, Odrza, Zapale, Szaszor

Pierwotnie czerwony szaszor (orłek) na srebrnym tle. Zamiast głowy orła gwiazda sześciopromienna złota, pierwotnie również czasem czerwona. Znane wersje herbu odwrotne, tzn.: srebrny orłek na czerwonym tle. W pierwotnym herbie łapy, gwiazda takie same jak reszta. Złote tylko barki skrzydeł. Z 1448 i ok. 1450 znana jest pieczęć Mikołaja Szarzowskiego z Gierałtowic przestawiająca w polu na tarczy skrzydła i ogon orła, zaś w klejnocie na hełmie z labrami toś godło, ale odwrócone. Jest to jednak nie odmiana, lecz ślad rozwoju godła.[Szymański J., Herbarz...]

Najstarszy wizerunek: 1340, 1343 - pieczęć Andrzeja z Kossonowa, kasztelana poznańskiego, następnie 1360 pieczęć Franciszka z Cerekwicy. Znany także jest kafel z Raciążka z XVw. [Nadolska K., Un poele gothique...], oraz relikwiarz św. Urszuli z 1481 r w katedrze gnieźnieńskiej [KZS V z. 3 s. 37]. W źródłach pisanych od 1400 [Ulanowski: Materiały]

Legenda herbowa opisana przez Niesieckiego, nie ma raczej nic wspólnego z prawdą: "... przodek tej familii z książęcej idąc familii, gdy mszcząc się krzywdy swojej, rodzonego brata zabił, na pamiątkę tego excesu, orła mu, którego w herbie zażywał, bez głowy nosić kazano". Uszczerbione herby polskie miały bowiem związek z licznymi kontaktami polsko-węgierskimi i były wręcz przeciwnie nie dyshonorem lecz raczej szacunkiem (zob. Amadej)

Rodziny należące do herbu: Bardski, Bardzki, Bardyjowski, Barski, Berkman, Buczkowski, Bukojewski, Bukowski, Bykowski, Cerekwicki, Chabewiecki, Chabiewiecki, Chabiewski, Chobieniecki, Chynek, Chynka, Chyńka, Czarnocki, Figa, Gielczewski, Giełbowski, Giełbowski, Gierałtowski, Gieratowicz, Gołkiewicz, Gorajski, Goroyski, Graboszewski, Grabowski, Hubert, Hurłowski, Hynek, Jarogniewski, Jaromirski, Kembłowski, Kębłowski, Kęmbłowski, Kielbowski, Kiełbowski, Koszanowski, Koszonowski, Kula, Lgocki, Ligocki, Ligowski, Ludkiewicz, Łopieński, Maciański, Myśliński, Olbieg, Olszewski, Orla, Orłowski, Oszewski, Oszmianiec, Ośmianiec, Ośnicki, Pacek, Pacewicz, Paczek, Palcowski, Palczewski, Paliszewski, Peliszewski, Plejer, Przetecki, Przetocki, Przewłocki, Ptaczyński, Puciłowski, Ramsz, Ramsza, Rogowski, Rzegnowski, Salmanowicz, Salmonowicz, Salomonowicz, Saszowski, Suski, Szarszawski, Szaszewski, Szaszowski, Tupik, Wielamowski, Więlamowski, Wilamowski, Wojenko, Wołyncewicz, Zapałowski, Ziemborowski

[uzup: Witold Salmonowicz]

[g]